Obecność lęku

„…W języku polskim słowo „lęk”, tak jak słowo „ból”, jest krótsze niż jego znaczenie…”

Czy myślenie samodzielne jest wartościowe? Zdecydowanie TAK. Na studiach w Krakowie uczono Nas, że mamy bacznie obserwować świat i otoczenie. Nie bać się myśleć samodzielnie. Cieszę się, że to właśnie Uniwersytet Jagielloński skupia się na tematyce – lęku, który w życiu codziennym towarzyszy nam non stop. To praca, życie osobiste, rodzinne i nawet – duchowe.

Lęk – to taki paradoks uczuć. Co tak naprawdę budzi lęk i niepokój? Jak perfekcyjnie odróżnić pierwszą emocję od drugiej? Co zaś sprawia, że lubimy oglądać horrory? Jesteśmy nieustannie zmuszeni do kwestionowania reguł rządzących światem.

Czym naprawdę jest lęk? Lęk ma różne oblicza, które utrudniają jego rozpoznanie. To uczucie napięcia, rozdygotania, czasami to objawy przypominające choroby serca, przewodu pokarmowego, czy zaburzenia neurologiczne (bóle i zawroty głowy, drętwienia kończyn, niedowłady, zaburzenia widzenia, bóle kręgosłupa). Moment starości to także twarz, która się zmienia i staje się maską. Pojęcie lęku i fiaska są bardzo złożone. To swoiste świadectwo i odkrycie czasów. Relacje nie są zawsze jasne i jednoznaczne.

Przed Wami zbiór tekstów autorstwa przedstawicieli i przedstawicielek różnych dyscyplin naukowych (filozofia, nauki o zarządzaniu) i artystycznych (sztuki wizualne). Tytułowy lęk staje się przedmiotem wielostronnego namysłu w przeróżnych swych wcieleniach – jako trwoga, jako strach, w związku ze śmiercią, kryzysem klimatycznym, w życiu, polityce, literaturze.

Wszyscy potrzebujemy kroku naprzód. Czym jest zaś „paradoks uczuć"? Humanista będzie szukał wskazówek, matematyk faktów, a realista powie, że to niemożliwe. Możemy czuć wstręt, strach, tytułowy lęk, ale i te pozytywne uczucia. Nie można się ich bać. „...Freudowskie założenie, że źródłem lęku jest powrót wypartego, że boimy się tego, czego pragniemy...". Nie należy pomijać faktu. W takim razie - Co teraz? Dotkniemy symbolu, uwodzenia i adaptacji. Jakie reguły rządzą światem?

Skupimy uwagę na twórczości Lema, historii Orfeusza i Eurydyki, zejdziemy do Hadesu, zmierzymy własne rozterki, ale to też życie i zasady, których staramy się przestrzegać. Te ramy czasami ograniczają. Gdzie jest ta dziennikarska ciekawość świata i ludzi? Ból i empatia to nasze ciche pole minowe. To „coś”, co zabija uczucia.

Zapotrzebowanie na wszelkiego rodzaju terapie wskazują na coś więcej niż powszechne złe samopoczucie. Lęk odczuwają dorośli, pracownicy korporacji, lekarze, pracownicy biurowi, przedstawiciele handlowi, ale i dzieci. Według najnowszych statystyk, to dzieci narażone są na wiele czynników i niestety mają coraz więcej problemów ze swoją akceptacją, otoczeniem i szkołą, która wymaga, ale i znajduje się blisko hejtu, używek i bycia najlepszym.

Lęk to także wysokość. Pojawia się gdy np. jesteśmy na wyższym piętrze lub wysokiej drabinie. Pojawia się wtedy obawa i brak bezpieczeństwa. Lęk o życie – kogoś bliskiego. Narrację choroby rozpowszechniają także mass media. Mam tu na myśli kampanie walki z rakiem. Mowa również może podlegać swoistej cenzurze, bo czegoś nam nie wolno. Mamy słuchać swojego ciała. Lęk przed śmiercią burzy spokój. Lęk to te malarskie ciemne barwy, niejasne obrazy w artystycznym świecie. To nawiązanie do trudnych wydarzeń politycznych, klęsk. Lęk pojawia się, gdy świat jest groźny. Lęk dotyczy adaptacji w klimacie i środowisku. Pada takie dobre stwierdzenie – „…Lęk komunikuje człowieka z nicością…”.

Pojęcie lęku od dawna jest częścią zachodniej tradycji teoretycznej (w tym przede wszystkim filozofii). Monografia wychodzi naprzeciw tej potrzebie, oferując zbiór dobrze dobranych, ciekawych i oryginalnych prac.

„Obecność lęku” to wartościowa monografia naukowa. Moim zdaniem najważniejsze jest to, co ja z niej wyniosę. Co ważne, oprócz filozofii i kulturoznawstwa jako dwóch głównych dyscyplin naukowych w książce reprezentowane są także sztuki wizualne, co znacząco wzbogaca ją merytorycznie i wyróżnia na tle innych publikacji.

Gorąco polecam – przeczytajcie książkę.
Katarzyna Żarska

https://zarska18.blogspot.com/

Wydawnictwo: Uniwersytetu Jagiellońskiego

Premiera: 28.02.2025 r.

Oprawa: miękka

Projekt okładki: Marek Sobczyk

Liczba stron: 298

(nowość wydawnicza) w mojej prywatnej biblioteczce

Dobra pamięć, zła pamięć

„…Wspomnienia mogą być balastem lub kotwicą, sejfem z klejnotami lub puszką Pandory…” W swojej książce psycholog, Ewa Woydyłło opowie Nam o pamięci i sztuce zapominania. Ile rzeczy chcemy wiedzieć? O czym chcemy zapomnieć? Na czym naprawdę polega rozwój osobisty? Musimy pamiętać tak wiele rzeczy, tego co mamy zrobić, zrozumieć, nauczyć się, kupić lub wbić zwykły PIN do telefonu. Czy panujemy nad problemami, które mają źródło w przeszłości? Bez względu na wszystko odbiorca postanawia wejść do innego świata. Poznać siebie, swoje słabości, troski i radości. Pamięć to umiejętność rejestrowania i ponownego przywoływania informacji, skojarzeń czy wrażeń zmysłowych. W trakcie intensywnej nauki (np. uczniowie i studenci) „chłoną, jak gąbka” informacje szybciej niż ludzie, nie angażujący się tak bardzo w zapamiętywanie nowych wiadomości. Czy nie boksujemy się też z poczuciem kontroli? Życie to taka suma spotkań, realistycznych zdarzeń i czasami drobnych przyjemności. Woydył...

Niespokojne pokolenie

„… Nie jesteśmy bezradni, choć często mamy takie wrażenie, ponieważ smartfony, media społecznościowe, siły rynkowe i presja społeczna wspólnie wciągają nas w pułapkę…” Każde pokolenie jest inne. To przeprogramowanie dzieciństwa wywołało epidemię chorób psychicznych. Starsze społeczeństwo zwraca uwagę na zupełnie inne cechy i problemy. Nasze podejście do życia i otaczającego świata się różni. Jaka naprawdę jest współczesna młodzież? Pokolenie Z. jest charakterystyczne w przestrzeni społecznej. Najczęściej pokoleniem Z określa się grupę osób urodzonych pomiędzy 1995 r. a 2012 r. (od drugiej połowy lat 90. XX w. do końca pierwszej dekady XXI w.). Przyznam szczerze, że książka, którą trzymam w ręku wymaga sporo uwagi i czasu. Nie można jej przeczytać zbyt szybko. Polecam analizę dla samego/ej siebie. Pokolenie Z – posiada telefon, najczęściej w kieszeni. Jego uwaga jest odwrócona od otoczenia. Czy jest to niewłaściwe? W chwili obecnej nie ma osoby, która nie wykorzystuje prawie...

Jak trauma i poczucie bezpieczeństwa wpływają na nasze życie

„…Teoria poliwagalna wyjaśnia uzdrawiającą i przemieniającą moc samego poczucia bezpieczeństwa oraz niebezpieczną i traumatyczną moc ciągłego poczucia zagrożenia…” Kiedy zobaczyłam, że Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego porusza temat traumy i poczucia bezpieczeństwa od razu wiedziałam, że książka będzie dopracowana w najmniejszych szczegółach i nie myliłam się. Publikacja została podzielona na dwie części. Pierwsza to – W tobie, a druga – Na świecie. Zajrzymy do tematyki budowania więzi, dotkniemy ciała, zajmiemy się traumą i uzależnieniem, ale też edukacją. To dzięki nerwowi błędnemu poczucie bezpieczeństwa i zagrożenia przepełnia całe ciało. Zmieniają się nasze emocje i samopoczucie. Najważniejsze jest to, że przykłady są z życia wzięte. Poczucie bezpieczeństwa jest fundamentem zdrowia fizycznego i psychicznego. Teoria poliwagalna wyjaśnia funkcjonowanie autonomicznego układu nerwowego i jego wpływ na nasze ciała, emocje i relacje z innymi oraz pokazuje, jak wykorzy...

Książki okiem Katarzyny Żarskiej

Szukaj na tym blogu