Przejdź do głównej zawartości

Poezje i prozinki

„… czytanie

czasami pomiędzy słowa

i zdania

coś się zakrada…” 

 

Niedziela 😉 Przed Wami wybór najlepszych wierszy ociemniałej poetki i nieznanej dotąd, odnalezionej po latach prozy.  Kim Była Jadwiga Stańczakowa? To z całą pewnością wrażliwa artystka. Trzeba przyznać i to wyraźnie, że poezję doceniamy z wiekiem. Nie warto czytać jej szybko, w pośpiechu, bo szybko się nudzi. Jeden wiersz dziennie pozwala na chwilę zadumy i refleksji. Jadwiga Stańczakowa twórczość literacką rozpoczęła od cyklu felietonów radiowych. Jej córką jest Anna Sobolewska – eseistka i historyczka literatury.

Książkę widzieliście na mojej stronie już wcześniej, ale teraz możecie przeczytać, co mnie naprawdę urzekło w niej do głębi. Wstęp został napisany przez Justynę Sobolewską, a wyboru i opracowania dokonał Adam Pluszka. Justyna Sobolewska to krytyczka i publicystka „Polityki”. Na swoim koncie ma m. in „Opowieść biograficzną o Kornelu Filipowiczu”.

Wojna przecięła życie Jadwigi na pół. Przed jej wybuchem marzyła, żeby studiować kierunki humanistyczne, ale z powodu prześladowań musiała zmienić plany. Powiecie – przewrotne życie… Podczas okupacji brat zginął, reszta rodziny trafiła do getta, a u Jadwigi wykryto nieuleczalną chorobę oczu. Ten piękny świat stał się bardzo trudny. Kiedy oczu już nie ma, to widać ciemność, a samo odmawianie różańca boli.

Dzięki pomocy przyszłego męża udało się jej wydostać i uratować rodziców. W 1948 roku, jako dwudziestodziewięciolatka, całkowicie straciła wzrok. Wszystkie barwy stały się ciemne, a kolory zaczęły przypominać ulotne marzenia. Świadomość nie wystarcza w codziennej egzystencji. Czy w duszy pojawia się pustka?

Zawsze chciała pisać, ale dopiero poznanie Mirona Białoszewskiego okazało się katalizatorem jej twórczości. Debiutowała późno, w wieku sześćdziesięciu lat. Jej pisanie było autobiograficzne, pojawiają się postacie przyjaciół i rodziny: Miron Białoszewski, Anna, Tadeusz i Justyna Sobolewscy, Zdzisław Stańczak, Władysław Broniewski.

Odkryła też dla siebie haiku i własną formę małej prozy, którą nazwała „prozinką” – były to scenki, a czasem mikroopowiadania, punktowane paradoksalną, czasem żartobliwą puentą. Czytając książkę zaczynamy sami bawić się słowem. W takim lekkim tonie opowiada nawet o swoich próbach samobójczych. W tym momencie czytelnik odczuwa strach, ale i autoironię pisarki. Co mają ze sobą wspólnego sukienka z tafty, tango i brak snu?

Momentami w jej wierszach jest bardzo lirycznie i refleksyjnie. Co na to Miron Białoszewski? Nie ma tu żadnych pedagogicznych rozmów o grzeczności i szacunku. Nazywany był przez nią przyjacielem. Miał na swoim koncie tragiczne miłości, a ona trudne relacje z ojcem. W pewnym momencie odbiorca łączy fakty i dostrzega życiowe zawirowania pisarki.

W twórczości szukała także odpowiedzi, czym jest doświadczenie niewidzenia i czy da się je opisać tak, by mogła je pojąć osoba widząca. Próbowała zjednać dwie rzeczywistości: świat, który zapamiętała, i ten, w którym przyszło jej żyć – codziennie.

Gorąco polecam

Katarzyna Żarska

http://zarska18.blogspot.com/

Wydawnictwo Marginesy

Premiera: 20.11.2024 r.

Oprawa: twarda

Liczba stron: 352

(nowość wydawnicza) w mojej biblioteczce

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Głębsze życie

  „…Religia nigdy nie jest oczywiście czystym doświadczeniem, a już z pewnością nie czysto subiektywnym doświadczeniem…” Siadasz. Bierzesz głęboki oddech. Czy czujesz, że żyjesz? Tak w pełni – z jednej strony na pełnych obrotach. Z drugiej zwalniasz – kiedy potrzeba, milkniesz, ale wiesz swoje. Z czym zatem kojarzy się Wam życie duchowe? Życie duchowe to poszukiwanie sensu i głębszych wartości. Relacje ze sobą i wszechświatem. To także rozwój wewnętrzny, poszanowanie etyki i otwartość na duchowość. To religijność, ale także afirmacja sztuki i nauki. Dostrzegasz piękno, ciszę zarówno w świątyni, jak i galerii obrazów. Mistyka chrześcijańska, to droga duchowa, która dążąc do zjednoczenia z Bogiem, może nastąpić już w ziemskim życiu. To ta osobista relacja z Bogiem. Jak prywatnie możemy odnieść się do tematu? Autor książki to Louis Dupré (ur. 1925), był jednym z najważniejszych filozofów religii XX wieku. Urodził się w Veerle w Belgii, uzyskał tytuł doktora na Katolickim Uniwers...

Catherine. Księżna Walii – biografia

  „… ich miłość stała się bardziej widoczna – wymieniane przez nich spojrzenia oddawały głębię bliskości…” Każda biografia niesie ze sobą pewne przesłanie. To nie tylko historia człowieka. Ta pokazuje smutki, radości, ogromną odpowiedzialność, ale i lęk przed nieznanym. Catherine - Księżna Walii opowiada o osobistych rozterkach, w tym leczeniu onkologicznym. Operacji jamy brzusznej. Autorem książki jest Robert Jobson – dziennikarz, który od ponad dwudziestu lat pisze o rodzinie królewskiej w „London Evening Standard”. Książę William i rodzina to ogromne wsparcie. Czy Rodzina Królewska ma prawo do prywatności? Gdzie podział się szacunek magazynów plotkarskich? Kiedy Księżna została osaczona przez media, podobnie jak Księżna Diana? Czy młoda dziewczyna marzyła, by zostać członkiem Rodziny Królewskiej? Studentka historii sztuki zakochała się w następcy brytyjskiego tronu – Williamie. Dawniej związki były aranżowane, stanowiły strategiczne sojusze. Miłość jeśli się pojawiła, była „nieo...

SUBSTYTUCJA

  „…Przez moment mierzyli się wzrokiem, a Oryński odniósł wrażenie, że ma przeciwko sobie człowieka, który nie będzie manipulował, przeinaczał faktów ani stosował nieuczciwych zagrywek…” Remigiusz Mróz to pisarz, który potrafi zaintrygować każdego czytelnika. Pasja do czytania książek pisarza pojawiła się u mnie po Targach Książki. Tym razem, historia jest przerażająca -  córka odbiera życie swoim rodzicom. Czy może być coś bardziej okrutnego i niewdzięcznego? Rzecz miała miejsce w podwarszawskim miasteczku. Ona okrutna wraz z kolegą dokonują wyroku. Kto ma ich bronić z adwokackiej palestry? Składają wniosek o obrońcę z urzędu. Książka wpływa na wyobraźnię, pokazuje przebiegłość niektórych osób, ciemny świat matactw. Bardzo szybko się ją czyta, mnie zajęło to kilka wieczorów. Remigiusz Mróz to jeden z najpopularniejszych polskich pisarzy. W swoich książkach zwraca uwagę na ważne rzeczy i często łączy wątki fabularne z komentarzem społeczno – politycznym. Ten klimat ma moc. ...