Przejdź do głównej zawartości

Zły Żyd – recenzja przedpremierowa

 

„… Przez długi czas uważałem się za Polaka, nie za Żyda. Przez wiele lat w szkole przeżywałem nieprzyjemny moment. Pierwszego dnia po wakacjach nauczycielka odczytywała nazwiska uczniów i zadawała standardowe pytania: rok urodzenia, narodowość. Wtedy właśnie pojawiła się kwestia różnicy między obywatelstwem, a narodowością … Nie wyglądałem na Słowianina. Dzieci wiedziały, że jestem Żydem …”

„Wracaj do swojego kraju” – usłyszał od kolegi we francuskiej podstawówce. Szok i niezrozumienie. Do jakiego kraju? Gdy ktoś się urodził we Francji, a rodzice są Polakami o żydowskich korzeniach, nie można uniknąć pytania o pochodzenie. A jednak zazwyczaj o tym nie myślał. Zdarzało mu się kłamać - z przyzwyczajenia czy dla bezpieczeństwa. A może tak jest po prostu łatwiej? Rodzice nie kultywowali tradycji, sam nie interesował się historią rodziny. Gdy w związku z pracą zamieszkał na jakiś czas w Izraelu – wszystko się zmieniło…

Piotr Smolar ur. 1947 roku – to francuski dziennikarz polskiego pochodzenia. Obecnie pisze o sprawach międzynarodowych i o polityce zagranicznej Francji w „Le Monde”.

Bohater naszej książki dosłownie i w przenośni poszukuje własnej tożsamości, przecież nie można nie wiedzieć kim się jest. W Netanji zostaje odsłonięta pamiątkowa tablica, ku czci pisarza – obecnie już przeszło 90 letniego mężczyzny. Pani burmistrz mówi kilka ciepłych słów. Ten pisarz to Claude Lanzmann (zmarł 5 lipca 2018 r.). Mówi się tu o Ośrodku Jad Waszem w Jerozolimie, to strażnik pamięci Holokaustu.

„Zły Żyd” Piotra Smolara to opowieść o poszukiwaniu własnej tożsamości. To historia trzech pokoleń: dziadka Grzegorza – dla wielu bohatera, czujnego Żyda, dla innych żarliwego komunisty, ojca Aleksandra – polskiego intelektualisty i działacza opozycji antykomunistycznej, i wreszcie ich wnuka i syna Piotra. Wychowanego we Francji Polaka, dziennikarza. Który z nich zasługuje na miano złego Żyda? A może oni wszyscy? Może to dziwne stwierdzenie jest tylko bolesnym przytykiem?

Kiedyś mężczyzna się ochrzcił, wierzył w Boga. Należał nawet do organizacji skautów francuskich. Kto jest „złym Żydem”, oznacza to formę wyparcia. To takie świadome życie w ukryciu. Dziennikarz poszukuje, pracuje, zadaje pytania i najważniejsze słucha. Wyraźnie. Dziennikarz to wnuk Hersza Smolara. Kiedy poznajemy opowieść o getcie odbiorca rozumie, że przede wszystkim „trzeba było przetrwać”. Niemcy, ale i współwięźniowie byli wrogami.

Opowieść Piotra Smolara to bezkompromisowy obraz współczesnego świata. Wielokulturowego, wielowyznaniowego, otwartego i zamkniętego jednocześnie. Surowa ocena izraelskich i polskich politycznych realiów i przestroga przed powtarzalnością historii.

Moim zdaniem najbardziej wymowny jest finał samej książki. Kiedy na grobie widzimy kwiaty – oznaczają one życie, a kamienie, to nierozerwalna więź, która przechodzi z ojca na syna.

Gorąco polecam interesującą publikację.

Katarzyna Żarska

http://zarska18.blogspot.com/

Wydawnictwo: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak

Premiera: 10.03.2021 r.

Wydanie I

Oprawa: twarda

Liczba stron: 240

(nowość wydawnicza) 



Komentarze

Popularne posty z tego bloga

SZANTA

  „… Poznałam tę formę kontaktów na własnej skórze.  Malwina nazywała je indywidualnymi odprawami… ” Pasja do książek i czytania sprawia, że zapominamy o tym, jak strasznych rzeczy potrafią dokonać ludzie. Niestety nie są zawsze piękni i cudowni. Musimy się uodpornić na wiele rzeczy Nas otaczających. Książka, o której pragnę napisać kilka słów zawiera wiele interesujących zwrotów akcji. Jako wnikliwa czytelniczka zawsze to doceniam. Na Mazurach dochodzi do podwójnej tragedii. Najpierw w posiadłości nad jeziorem Bełdany znalezione zostają zwłoki profesora. Miesiąc później, w tym samym miejscu, zaadaptowanym teraz na muzeum żeglarstwa, ginie nowo wybrana kierowniczka.   Czy to zwykły przypadek? Może zbiory profesora kryją coś tak cennego, że ktoś gotów jest popełnić zbrodnię, by to zdobyć? Czy to koronkowa robota nie złodzieja, tylko szaleńca? W końcu kierowniczka straciła nie tylko życie, ale też… włosy. Atmosfera gęstnieje jeszcze bardziej, gdy nieopodal, nad leśn...

Złowieszczy Dar

  „… Alessa wzięła do ręki wstążkę i skrzywiła się, gdyż nawet przy tym lekkim ruchu jej obojczyk przeszył ból. Co się z nią dzieje? Czy nie umie już przyjąć cudzej życzliwości?...” Na samym początku muszę powiedzieć, że jest to książka dla tych, którzy czują „zbyt intensywnie”. Moim zdaniem to dobrze, bo w życiu nie da się niczego udawać i żyć na przysłowiowe pół gwizdka. Trzeba wykazać iskierkę zainteresowania, bo bez pełnego zaangażowania nic ciekawego nie wydarzy się w naszym życiu. Zastanawialiście się kiedyś czym naprawdę jest dar? Można mieć swoistą smykałkę do danej rzeczy i to naprawdę przydaje Nam się w życiu. Kobiety mają np. dar do przygotowywania różnych rzeczy, dbanie o kogoś z troską i miłością w sercu, to nie tylko swoiste poświęcenie, ale i wspomniany dar. Dar do załatwiania spraw niemożliwych, dar do gotowania, do łatwości wypowiedzi, przewidywania czy nauki. Jak będzie w przypadku naszych postaci? Po części przeniesiemy się do świata magii, miłości, relac...

Rodzice nastolatków w akcji

  „… W Kościele katolickim wiele wartościowych treści przedstawianych jest niestety w nieatrakcyjnej, czasem wręcz odpychającej dla nastolatków formie…” „Rodzice nastolatków w akcji” to kontynuacja pierwszej publikacji o wychowaniu opisująca sprawdzone przez Autorów sposoby towarzyszenia dziecku w okresie dojrzewania. Obie książki lekkim, przystępnym, pełnym autoironii i poczucia humoru językiem przedstawiają eksperckie, a zarazem praktyczne spojrzenie na temat wychowania. Dzieci nie mam, ale swoją uwagę zwrócę na kwestie, które uważam za najbardziej istotne. Nie chciałabym nigdy, by np. moje siostrzenice doświadczyły niezrozumienia ze strony domu rodzinnego czy otoczenia. Nastolatek (doświadcza) zmienności nastrojów. Trudności i zmagania łączą się z deficytami i pokusami. Kiedy rozbita zostaje rodzina, gdy występują nałogi, wszystko się zmienia. Narkotyki, samotność i inne używki też dotykają młodzieży. Nastolatek ma ciche marzenia, ale się do nich nie przyznaje. Te ich z...